Παθήσεις άρθρωσης Ώμου
Η άρθρωση του ώμου είναι μια πολύπλοκη μυοεξαρτώμενη άρθρωση. Αυτό σημαίνει πως η λειτουργία της άρθρωσης ως προς την σταθερότητα αλλά και την κινηματική της εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από μυϊκά και συνδεσμικά στοιχεία. Τα οστά που την απαρτίζουν είναι 2, η Ωμοπλάτη και το Βραχιόνιο. Η άρθρωση είναι σφαιρική προκειμένου να εκτελεί τις τόσο σύνθετες κινήσεις που απαιτούνται από αυτήν. Η σφαιρική κεφαλή του Βραχιονίου αρθρώνεται στην αρθρική επιφάνεια της ωμοπλάτης (Ωμογλήνη), ενώ η ωμοπλάτη «αγκαλιάζει» την κεφαλή του Βραχιονίου με δυο αποφύσεις της (το ακρώμιο και την Κορακοειδή). Η Κεφαλή και κατά συνέπεια το Βραχιόνιο σταθεροποιείται και κινείται με τη βοήθεια μιας τενόντιας ομάδας που το περικλείει και ονομάζεται τενόντιο ή στροφικό πέταλο του ώμου (Rotator Cuff).
Η άρθρωση του ώμου είναι κλειστή άρθρωση με αρθρικό υγρό και όπως και οι υπόλοιπες αρθρώσεις προσβάλλεται από αρθρίτιδα. Επιπλέον, η άρθρωση του ώμου λόγω της κατασκευής της είναι επιρρεπής σε φαινόμενα αστάθειας είτε από τραυματισμούς είτε από εκφύλιση (χαλαρότητα) που μπορούν να οδηγήσουν σε εξάρθρωμα του ώμου και συνοδές βλάβες. Επίσης, μια αρκετά συχνή παθολογία της είναι ο τραυματισμός (ρήξη) του στροφικού πετάλου.
Η αστάθεια του Ώμου
Με τον όρο αστάθεια εννοούμε την ανεξέλεγκτη μετακίνηση – παρεκτόπιση της κεφαλής του Βραχιονίου σε σχέση με τη φυσιολογική κινηματική του εντός της άρθρωσης του ωμού. Η αστάθεια μπορεί να προκληθεί είτε από άμεσο τραυματισμό είτε όχι. Μηχανικά η αστάθεια προκαλείται όταν ανατομικά στηρικτικά στοιχεία, όπως τένοντες και σύνδεσμοι διαρραγούν ή χαλαρώσουν. Περιπτώσεις αστάθειας, λοιπόν, μπορεί να προκληθούν από αποκόλληση του επιχείλιου χόνδρου (συνήθως οδηγεί σε προσθοπίσθια αστάθεια), από συγγενή χαλάρωση της όρθωσης (συνήθως προκαλεί πολυκατευθυντική αστάθεια). Επίσης, μια ακόμα τραυματική μορφή αστάθειας μπορεί να προκληθεί με την αποκόλληση της μακράς κεφαλής του δικέφαλου (SLAP lesion).
Τα συμπτώματα της αστάθειας εκτός από διαταραχές στην κινηματική, είναι επίσης ο έντονος πόνος κυρίως κατά τη διενέργεια κινήσεων και όχι τόσο κατά την στάση. Εάν μια τέτοια παθολογία δεν αξιολογηθεί και δεν αντιμετωπιστεί καταλλήλως μπορεί να οδηγήσει σε εξαρθρώματα, σε υποτροπές, σε συνοδές βλάβες, σε έντονο πόνο και σε δραστικό περιορισμό της κίνησης.
Η συντηρητική θεραπεία της αστάθειας ακολουθεί μια έμμεση προσέγγιση βασιζόμενη στη φυσικοθεραπεία και στην ενδυνάμωση, καθώς στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και ορισμένες φορές είναι αποτελεσματική. Τα τελευταία χρόνια με την εξέλιξη της Αρθροσκοπικής χειρουργικής αποκατάστασης η χειρουργική θεραπεία προτιμάται στις περισσότερες περιπτώσεις, διότι αντιμετωπίζει απευθείας το αίτιο που προκαλεί την αστάθεια (πχ επανακαθήλωση του επιχείλιου χόνδρου ή καθήλωση της μακράς κεφαλής του δικέφαλου στην ανατομική της θέση). Η Αρθροσκοπική χειρουργική του ώμου τείνει να εξαλείψει επιπλοκές και παρενέργειες της ανοικτής χειρουργικής που ταλαιπωρούσαν τους ασθενείς κατά το παρελθόν, όπως το μέγεθος της τομής, ο πόνος και η δυσκαμψία. Για αυτούς τους λόγους η συντηρητική θεραπεία εφαρμόζεται πλέον κυρίως στη συγγενή χαλάρωση της άρθρωσης του ώμου.
Στο παρακάτω βίντεο παρουσιάζεται ενδεικτικά η χειρουργική (αρθροσκοπικά) συρραφή της αποκολλήσεως του επιχείλιου χόνδρου και κατά συνέπεια η αντιμετώπιση της αστάθειας που αυτή προκαλεί.
Ρήξη τενόντιου πετάλου
Η κεφαλή του Βραχιονίου περιβάλλεται από μια ομάδα 4 τενόντων (καταφύσεων μυών) που της χαρίζουν σταθερότητα και συμβάλλουν καθοριστικά στην κίνηση, ειδικά στις στροφικές κινήσεις και της ύψωσης του χεριού. Ορισμένες φορές λόγω κρούσης ή μιας άστοχης κίνησης π.χ. μιας ρήψης ή μιας συνεχόμενης απαιτητικής ενέργειας, μπορεί ένας ή παραπάνω τένοντες να διαρραγούν.
Ο πόνος που θα προκληθεί θα είναι κλιμακωτός και θα ενταθεί μετά την ξεκούραση από την δραστηριότητα. Σε περιπτώσεις μερικών ρήξεων οι ασθενείς μπορούν να συνεχίσουν την δραστηριότητά τους και έτσι δεν εκτιμούν αμέσως τη φύση της βλάβης. Βασικό σύμπτωμα είναι ο πόνος που αντανακλά σε συγκεκριμένο σημείο (της ρήξης) και ο οποίος εντείνεται με την κίνηση. Προκαλείται επίσης μυϊκή αδυναμία, καθώς και περιορισμός της κινηματικής της άρθρωσης. Σε περιπτώσεις ολικής ρήξης μερικές κινήσεις μπορεί να γίνουν απαγορευτικές. Είναι δυνατόν επίσης να παρατηρηθεί νυχτερινός πόνος.
Η πιο συχνή παθολογία είναι οι μερικές ρήξεις, ο οποίες αντιμετωπίζονται συντηρητικά με φυσικοθεραπεία, έλεγχο της δραστηριότητας και αποφυγή ορισμένων τύπων κινήσεων.
Όταν η ρήξη είναι μαζική ή όταν η συντηρητική θεραπεία δεν είναι αποτελεσματική ή αν οι απαιτήσεις του ασθενή είναι αυξημένες (αθλητής, νέος άνθρωπος , λόγω εργασίας κ.α.) καταφεύγουμε στη χειρουργική (Αρθροσκοπική) αντιμετώπιση, η οποία σε συνδυασμό με μετεγχειρητική αποκατάσταση και φυσικοθεραπεία λύνει το πρόβλημα στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων.
Στο παρακάτω βίντεο παρουσιάζεται ενδεικτικά η χειρουργική (αρθροσκοπικά) η συρραφή και καθήλωση του στροφικού πετάλου μετά από μαζική ρήξη